Με αφορμή δύο πρόσφατα περιστατικά , που συγκλόνισαν την κοινή γνώμη τόσο στην Ελλάδα όσο και στις ΗΠΑ.
To κειμενο που ακολουθεί έχει γραφτεί από τον παιδαγωγό Jerry Mintz συντονιστή του AERO που έχει έδρα στις ΗΠΑ και αντικατοπτρίζει πολύ εύστοχα την διαλεκτικη για την ολική εκπαιδευτική μετεαρρύθμιση που θα θεσμπθετήσει το Δημοκρατικό Σχολείο ως μια από τις δομές βιωματικής εκπαίδευσης στη δημοκρατία, την αλληλοπεριχώρηση και την ισότιμη συνύπερξη των μελών της σχολικής κοινότητας.
“Ναι, συνέβη ξανά. Τι μπορούμε να κάνουμε για να κάνουμε το κύριο σχολικό σύστημα να μας ακούσει;
Είναι δύσκολο να γράψω γι’ αυτό για άλλη μια φορά. Κάθε φορά αναρωτιέμαι τι μπορούμε να κάνουμε διαφορετικά για να ενημερώσουμε τους ανθρώπους ότι υπάρχουν λύσεις για τα γεγονότα βίας και δολοφονίας που εξακολουθούν να συμβαίνουν στα σχολεία μας.
Διαβάζουμε και πάλι ότι ο 18χρονος μαθητής λυκείου που σκότωσε 19 παιδιά σε δημοτικό σχολείο στο Τέξας και προσπάθησε να σκοτώσει τη γιαγιά του είχε δεχτεί ανελέητο bullying στο σχολείο. Διαβάζουμε ξανά ότι ο δολοφόνος ήταν ήσυχος, έχασε τους λίγους φίλους που είχε καθώς αντέδρασε με το να γίνει αυτοκαταστροφικός και βίαιος, ανθρωποκτόνος.
Πώς αντιμετωπίζουμε τον εκφοβισμό στα δημοκρατικά μας σχολεία; Στα σχολεία μας, κάθε μαθητής που αισθάνεται ότι τον παρενοχλούν ή τον εκφοβίζουν, σωματικά ή λεκτικά, μπορεί να συγκαλέσει μια γενική συνέλευση για το θέμα. Στη συνάντηση συμμετέχουν όλοι οι μαθητές και τα μέλη του προσωπικού. Οι συναντήσεις λαμβάνονται πολύ σοβαρά υπόψη και μπορεί να υποστηριχθεί ότι έχουν πολύ μεγαλύτερη ισχύ από ό,τι μπορεί να έχει ένας μόνο δάσκαλος σε οποιαδήποτε τάξη. Έχουν την εξουσιοδότηση όλων στο σχολείο. Η συνάντηση επιδιώκει να φτάσει στην ουσία κάθε προβλήματος. Θέτουν διερευνητικές ερωτήσεις. Περιμένουν από όλα τα μέλη να περιγράψουν τι είδαν και τι σκέφτονται. Και όταν γίνεται η τελική ψηφοφορία και η συνάντηση λαμβάνει μια απόφαση, αυτό είναι σχεδόν πάντα το τέλος του προβλήματος.
Οι νταήδες αναγκάζονται να αντιμετωπίσουν αυτό που έκαναν. Εκείνοι που εκφοβίστηκαν αισθάνονται την υποστήριξη της συνέλευσης.
Ο επαναλαμβανόμενος εκφοβισμός στα σχολεία μας με επίκεντρο τον μαθητή είναι σχεδόν ανήκουστος για τους παραπάνω λόγους. Χρειάζεται δουλειά, αλλά θα μπορούσε να γίνει σε κάθε σχολείο ή τάξη, ανεξάρτητα από την εκπαιδευτική φιλοσοφία.
Πρόσφατες δημοσκοπήσεις και ανεπίσημες απαντήσεις από τα σχολεία μας, καθιστούν σαφές ότι ο εκφοβισμός, η βία και οι σοβαρές αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές είναι πολύ λιγότερο συνηθισμένες στα σχολεία μας. Σε ένα πρόσφατο άρθρο μου μίλησα γι’ αυτό υπό το πρίσμα των προβλημάτων ψυχικής υγείας μεταξύ των παιδιών που έχουν προκύψει τελευταία.
Σε αυτό το άρθρο, εγκληματολόγοι που μελετούν το ιστορικό ζωής των δημόσιων μαζικών πυροβολισμών διαπίστωσαν ότι πρόκειται κυρίως για μοναχικούς δράστες (όλοι άνδρες) με μέσο όρο ηλικίας τα 18 έτη, όπως και αυτός εδώ. Οι περισσότεροι έχουν κάποια σχέση με το σχολείο στο οποίο στοχεύουν.
Στο σημερινό Newsday, ένας πρώην φίλος είπε: “Τον εκφόβιζαν σκληρά… Ήταν το πιο καλό παιδί, το πιο ντροπαλό παιδί”. Ο ξάδελφός του είπε ότι οι μαθητές κορόιδευαν το πρόβλημα ομιλίας του. Παραπονέθηκε στη γιαγιά του ότι δεν ήθελε να επιστρέψει στο σχολείο.
Έτσι, το ερώτημα παραμένει και πάλι: Γιατί δεν έχουμε καταφέρει να επικοινωνήσουμε στα υπάρχοντα σχολικά συστήματα και στο ευρύ κοινό ότι έχουμε κάποιες λύσεις για αυτά τα προβλήματα. Γιατί δεν το έχουμε πετύχει αυτό; Εν μέρει έχει να κάνει με κάποιες συνήθειες που έχουν εδραιωθεί στο σχολικό σύστημα. Εν μέρει έχει να κάνει με τις παραδοχές που κάνουν πολλοί διοικητικοί υπάλληλοι και εκπαιδευτικοί. Ίσως εν μέρει να οφείλεται στο γεγονός ότι οι εναλλακτικές εκπαιδευτικές λύσεις δέχονται επί χρόνια επίθεση από το κυρίαρχο ρεύμα και, ως εκ τούτου, τείνουν να περνούν στην αφάνεια.
Η πανδημία έχει επιδεινώσει προβλήματα που παραμόνευαν ακριβώς κάτω από την επιφάνεια. Η υποστήριξη που συνήθιζαν να λαμβάνουν τα παιδιά από φίλους και άλλες δραστηριότητες τείνει να είναι λιγότερο διαθέσιμη, αποκαλύπτοντας κάποιες ανοιχτές πληγές. Ίσως τώρα είναι η ώρα να διπλασιάσουμε τις προσπάθειές μας για να ενημερώσουμε τον κόσμο ότι έχουμε λύσεις σε ορισμένα από αυτά τα προβλήματα, αντί να είμαστε ικανοποιημένοι με το να γνωρίζουμε ότι λειτουργεί μια χαρά για τις μικρές ομάδες παιδιών μας”.
H ευθύνη ειναι της πολιτείας που δεν εχει ακομη θεσμοθετήσει τα #δημοκρατικά_σχολεία. Σε ενα συμπεριληπτικο περιβαλλον οπου τα μελη της κοινοτητας αισθανονται συνυπευθυνα και μοιραζονται υποχρεωσεις και δικαιωματα σε μη ιεραρχικη δομη, σε ενα συνεργατικο μοντελο μαθησης οπου τα παιδια και οι ενηλικες εκφραζουν ελευθερα τις αποψεις τους και τα συναισθηματα τους, δεν υπαρχει κανενα περιθωριο για κακοποιητικες συμπεριφορες μεταξυ τους, Αυτα θα επρεπε κανoνικα να τα μαθαινουμε βιωματικα απο τη νηπιακη ηλικια . Αυτη η τακτική ειναι η μοναδική που εγγυάται άμεσα αποτελεσματα στο φλεγον ζητημα του bullying και στην αποφυγή καθε λογής εξαρτησεων και βίας. #συνεργατική_μάθηση.
